Độ pH của nước là gì? Mức pH trong nước sinh hoạt tốt cho sức khỏe

Độ pH của nước theo nhiều nghiên cứu có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe như khả năng hấp thu dinh dưỡng, cân bằng acid–base trong cơ thể. Do đó việc hiểu về nguồn nước với pH chuẩn, tốt là yếu tố rất cần được quan tâm.
Fujiion Việt Nam sẽ giải thích chi tiết về độ pH trong nước, mức bao nhiêu tốt và cách kiểm tra độ pH nước sinh hoạt cũng như mẹo cân bằng pH cơ thể hiệu quả ngay sau đây!

Độ pH của nước là gì?

Độ pH (pondus hydrogenii ) của nước là thang đo phản ánh nồng độ ion H⁺ biểu thị mức độ acid hoặc kiềm của nước, được đo trên thang từ 0 đến 14. Khi pH của nước bằng 7.0 thì nước có tính trung tính, nhỏ hơn 7.0 thì nước có tính axit, và lớn hơn 7 thì có tính kiềm.

Nước có độ pH thấp (tính axit mạnh) có thể gây ăn mòn đường ống nước và ảnh hưởng đến sức khỏe. Ngược lại, nước có độ pH quá cao cũng có thể tạo cặn trong đường ống nước và gây khó chịu khi sử dụng.

Nguồn nước tự nhiên thường có nồng độ pH dao động từ 6.5 đến 8.5, tùy thuộc vào thành phần địa chất và các yếu tố môi trường. Nước sinh hoạt là nguồn nước khoan thường có độ pH thấp hơn do tiếp xúc với các khoáng chất trong lòng đất.

Độ pH của nước bao nhiêu là tốt, an toàn?

1. Độ pH trong nước được khuyến nghị sử dụng

Theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Bộ Y tế Việt Nam, độ pH của nước sinh hoạt an toàn nằm trong khoảng từ 6.5 đến 8.5. 
Đối với nước uống trực tiếp, chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị sử dụng nước có độ pH từ 7.0 đến 8.5. Nước đóng chai thương mại thường có pH trong khoảng 6.5-7.5.

Nước có độ pH đạt chuẩn không chỉ an toàn mà còn có hương vị dễ chịu. Khi pH quá thấp, nước có thể có vị chua hoặc kim loại, còn pH quá cao có thể tạo vị đắng hoặc xà phòng.

Đối với các mục đích sử dụng khác nhau, độ pH của nước phù hợp cũng có sự khác biệt. Nước tắm rửa tốt nhất với pH từ 6.5-7.5, trong khi nước tưới cây có thể chấp nhận pH trong khoảng rộng hơn từ 6.0-8.0.

2. Chọn nước theo độ pH phù hợp cho từng nhóm đối tượng

Việc chọn nước có độ pH phù hợp với từng nhóm đối tượng rất quan trọng. Nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng Quốc gia và các chuyên gia nhi khoa cho thấy mỗi độ tuổi và tình trạng sức khỏe cần cách tiếp cận khác nhau.

Trẻ nhỏ nên sử dụng nước pH: ~ 7.0 - 7.5 vì hệ tiêu hóa còn yếu. Tránh nước kiềm quá cao và nên ưu tiên chọn máy lọc nước phù hợp có chứng nhận an toàn của Bộ Y tế để mang đến nguồn nước chất lượng, an toàn.

Phụ nữ mang thai và cho con bú nên chọn độ pH của nước từ 7.0 - 8.5 để hỗ trợ lưu thông máu và tạo nước ối. Hãy đặc biệt lưu ý vì chất lượng nước sinh hoạt sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe mẹ và sự phát triển thai nhi.

Người cao tuổi mức dùng lý tưởng là nước pH từ 7.0–7.5 bởi theo thống kê y tế, 70% người cao tuổi có nguy cơ mắc bệnh thận mãn tính, việc sử dụng nước có tính kiềm cao có thể làm tăng gánh nặng lọc của thận. 

Người khỏe mạnh, thường xuyên vận động nên sử dụng nước kiềm mức 7.5 - 10.5 để giúp trung hòa acid lactic sau khi tập luyện, cải thiện trao đổi chất và tăng cường sức bền.

Cách kiểm tra độ pH chuẩn của nước sinh hoạt

1. Kiểm tra bằng giấy quỳ/que thử pH

Giấy quỳ là phương pháp kiểm tra độ pH đơn giản và phổ biến nhất. Chỉ cần nhúng giấy quỳ vào mẫu nước và so sánh màu hiển thị với bảng màu đo độ pH của nước đi kèm.

Que thử pH hoạt động tương tự nhưng có độ chính xác cao hơn giấy quỳ truyền thống. Kết quả hiển thị nhanh chóng trong vòng 1-2 phút với sai số khoảng 0.2-0.5 đơn vị pH.

Phương pháp này phù hợp cho kiểm tra sơ bộ và có chi phí thấp. Tuy nhiên, cần lưu ý bảo quản giấy quỳ ở nơi khô ráo tránh ánh sáng để đảm bảo độ chính xác.

2. Sử dụng máy đo pH cầm tay kiểm tra độ pH của nước

Máy đo độ pH của nước cầm tay cho kết quả chính xác với sai số chỉ 0.01–0.1 đơn vị pH theo thông số nhà sản xuất. Thiết bị này phù hợp cho gia đình cần kiểm tra định kỳ nguồn nước sinh hoạt hoặc yêu cầu cao về độ chính xác.

Cách dùng khá đơn giản khi bạn chỉ cần vệ sinh điện cực, hiệu chuẩn bằng dung dịch chuẩn, sau đó nhúng vào mẫu nước để đọc kết quả.

Theo khuyến nghị của WHO và EPA, mức đạt chuẩn trong nước sinh hoạt an toàn là có pH dao động trong khoảng 6.5–8.5, vì vậy kết quả đo nằm trong ngưỡng này được xem là đảm bảo.

3. Gửi mẫu nước đi phân tích chuyên sâu

Phương pháp này không chỉ xác định độ pH mà còn phân tích các chỉ tiêu khác theo quy chuẩn QCVN 01-1:2018/BYT và khuyến nghị của WHO/EPA.

Quy trình lấy mẫu cần tuân thủ đúng kỹ thuật để đảm bảo tính đại diện. Mẫu nước nên được lấy trực tiếp từ vòi, sau khi xả nước khoảng 2-3 phút để loại bỏ nước đọng trong đường ống.

Kết quả phân tích chuyên sâu cung cấp báo cáo chi tiết về độ pH của nước và nồng độ các ion, kim loại nặng, vi khuẩn. Tuy nhiên cách này khá tốn kém và phức tạp.

Gợi ý cách cân bằng pH trong cơ thể từ thói quen sống

1. Ăn nhiều rau xanh, trái cây

Ngoài việc quan tâm đến độ pH của nước và lựa chọn mức phù hợp thì việc ăn uống rau xanh, trái cây cũng rất quan trọng để cân bằng pH trong cơ thể, cải thiện sức khỏe. Bởi trong rau xanh và trái cây tươi chứa rất nhiều nguồn khoáng chất kiềm tự nhiên.

Các loại rau lá xanh đậm như rau bina, cải xoăn hay bông cải xanh được các chuyên gia dinh dưỡng đánh giá cao nhờ khả năng hỗ trợ kiềm hóa cơ thể.

Nhóm trái cây chanh, cam, ổi,  bưởi giúp cân bằng pH tự nhiên và bổ sung nhiều vitamin có lợi cho sức khỏe.

2. Uống đủ nước, ưu tiên nước giàu khoáng hoặc nước ion kiềm

Uống đủ 2–2.5 lít nước mỗi ngày giúp cơ thể đào thải acid dư thừa, tăng cường khả năng vận chuyển dưỡng chất. Đặc biệt là nguồn nước giàu khoáng chất tự nhiên, điển hình như nước suối núi vì nó thường chứa các ion kiềm tốt cho cơ thể.

Theo nhiều nghiên cứu, nước có tính kiềm với độ pH của nước từ 8.0–9.0 có khả năng hỗ trợ trung hòa acid dư thừa. Do đó bạn cũng có thể cân nhắc sử dụng nhưng cần uống ở mức hợp lý thay vì lạm dụng.

Riêng đối với các loại nước có gas và đồ uống chứa acid thường có độ pH thấp, dễ tạo môi trường axit trong cơ thể và làm tăng gánh nặng cho thận. Vì vậy, các hiệp hội dinh dưỡng khuyến cáo nên hạn chế nhóm đồ uống này.

3. Tập luyện thể thao, duy trì tâm trạng tích cực

Hoạt động thể chất đều đặn giúp tăng cường tuần hoàn máu và hỗ trợ phổi thải CO2 - một acid yếu trong cơ thể.
Stress, căng thẳng tâm lý có thể ảnh hưởng đến quá trình điều hòa pH thông qua việc tăng cortisol và acid lactic. Duy trì tâm trạng tích cực, thực hành thiền định hoặc yoga có thể hỗ trợ cân bằng pH hiệu quả.

Ngủ đủ giấc cũng quan trọng không kém vì trong lúc ngủ, cơ thể tiến hành các quá trình phục hồi và thải độc. Thiếu ngủ có thể làm tăng acid lactic và các chất chuyển hóa có tính acid khác.

Nước ion kiềm - Độ pH của nước an toàn, chăm sóc sức khỏe hiệu quả

Sử dụng nước ion kiềm là xu hướng ngày càng được quan tâm như một giải pháp hỗ trợ sức khỏe trong lối sống hiện đại. Loại nước này được tạo ra thông qua quá trình điện phân, có pH từ 7.5 đến 10.5 và chứa các ion kiềm như OH-, Ca2+, Mg2+.

Theo nhiều nghiên cứu sử dụng máy lọc nước ion kiềm có khả năng điều chỉnh độ pH của nước theo nhiều mức, phục vụ đa dạng nhu cầu và được Bộ Y Tế

Nhật Bản khuyên dùng. Khi sử dụng lâu dài sẽ:

• Giúp trung hòa acid dư thừa trong dạ dày giúp tiêu hóa tốt hơn
• Giúp hấp thu dưỡng chất tốt hơn và tăng cường sức đề kháng
• Hỗ trợ phục hồi nhanh hơn sau luyện tập bằng cách trung hòa acid lactic tích tụ trong cơ bắp

Câu hỏi thường gặp về độ ph trong nước

1. Uống nước có nồng độ pH thấp có sao không?

Uống nước có pH thấp trong thời gian dài có thể gây một số vấn đề sức khỏe như gút, viêm loét dạ dày,... Nước có tính axit mạnh (pH < 6.0) có thể gây kích ứng dạ dày, làm tăng nguy cơ loét và ảnh hưởng đến men răng.

Khi độ pH của nước thấp nó cũng có thể hòa tan các kim loại từ đường ống dẫn nước, gây ô nhiễm kim loại nặng như chì, đồng. Điều này đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ em và phụ nữ mang thai khi nguồn nước ăn uống không được đảm bảo.

Nước có pH hơi thấp (6.0-6.5) vẫn có thể sử dụng được nếu không có triệu chứng bất thường. Tuy nhiên vì nước đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe của chúng ta, hãy kiểm tra độ pH của nguồn nước định kỳ và có biện pháp điều chỉnh khi cần thiết.

2. Nước có độ pH cao có tốt không?

Độ pH của nước cao từ 8.5 - 9.5 có thể có một số lợi ích như trung hòa acid trong cơ thể và cung cấp khoáng chất kiềm. Nhưng nếu lạm dụng có thể gây mất cân bằng điện giải.

Nguồn nước có tính pH quá cao có thể gây kích ứng da, mắt và niêm mạc. Bên cạnh đó, nước có tính kiềm mạnh cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa và hấp thụ một số loại thuốc.

Lý tưởng nhất là sử dụng nước có pH cân bằng (7.0-8.5) cho mục đích uống hàng ngày và chỉ sử dụng nước có pH cao trong những trường hợp cụ thể theo khuyến nghị của chuyên gia.

3. Cách xử lý nước có độ pH thấp và công thức tính ph như thế nào?

Để tăng độ pH của nước có tính axit, cách đơn giản là bổ sung natri bicarbonate (baking soda) với liều lượng nhỏ. Nhưng chỉ nên áp dụng tạm thời và không dùng cho mục đích uống lâu dài vì có thể làm tăng lượng natri trong cơ thể. 

Với nước sinh hoạt hàng ngày, giải pháp an toàn hơn là sử dụng máy lọc nước RO kết hợp tầng khoáng hóa. Hiện nay các thiết bị lọc nước ion kiềm cũng là xu hướng mới rất được ưa chuộng với chức năng điều chỉnh độ pH tự động.

Trường hợp nguồn nước có độ pH thấp do ô nhiễm, cần phân tích nguyên nhân và có biện pháp xử lý chuyên sâu. Khi đó, việc tham khảo ý kiến của chuyên gia xử lý nước là cần thiết để đảm bảo cả hiệu quả lẫn an toàn.

4. Bảng màu thang đo độ pH của nước biểu thị điều gì?

Bảng màu đo độ pH của nước thường được thiết kế với dải màu từ đỏ (acid mạnh) đến xanh tím (kiềm mạnh). 

• pH 0–6 hiển thị từ đỏ đến vàng (nước có tính acid)

• pH 7 có màu xanh lá nhạt (trung tính)
• pH 8–14 chuyển từ xanh dương đến tím (kiềm)

Khi tra độ pH của nước bằng giấy quỳ, cần so sánh màu trong điều kiện ánh sáng tự nhiên để có kết quả chính xác nhất. Màu sắc có thể thay đổi theo thời gian, vì vậy nên đọc kết quả ngay sau khi nhúng.

Công thức tính ph trong nước mới nhất

Để xác định chính xác độ pH, bạn cần nắm vững các công thức cơ bản sau:

Dung dịch axit:

pH = -log[H+]

Dung dịch bazơ:

pH = 14 – pOH = 14 + lg([OH-])

Độ pH của nước đóng vai trò thiết yếu trong việc đảm bảo sức khỏe gia đình và chất lượng cuộc sống. Việc hiểu rõ về pH của nguồn nước, cách kiểm tra chất lượng nước và duy trì độ pH chuẩn sẽ giúp bạn có những lựa chọn thông minh cho nước sinh hoạt hàng ngày. Hãy cùng Fujiion Việt Nam bắt đầu xu hướng sống xanh, mang đến nguồn nước sạch với sản phẩm máy lọc nước ion kiềm - Bảo vệ sức khỏe toàn diện từ bên trong!